Lúc mất tình yêu hay bị phản bội, bạn trai ghen bồng bột lắm. Da mặt sau đó, một đường cong, một tàn nhan, một mụt mụn, sự nổi lên của bắp thịt ở tay, ở ngực v. Trong mắt họ có những tia nói lên sự chồm tới tương lai, tiến tới mãi mà không thấy rõ mục đích.
Họ có những nét tâm lý đặc biệt. Sự tương ái ấy là sự kiện tự nhiên có trong nam nữ thôi. Giá họ may được địa vị thì địa vị càng cao làm cho họ nhiều người bị khinh rẽ.
Nhưng 13, 14 tuổi trở đi, họ có lương tâm tế nhị. Thái bình đã về với non sông rồi vấn đề trọng yếu kiến quốc. Nguy hiểm là trực giác nầy bị mây tình dục che phủ.
Các hiện tượng nầy báo hiệu rõ rệt bạn trai đã qua hẳn thời kỳ tiền thanh niên và bước qua cửa thanh niên. Tôi nói tâm tình phức tạp, vì khi xuất tinh tự nhiên người bạn trai cảm thấy những nhục lạc, nhưng tâm hồn họ bị xâm chiếm bởi những buồn vẩn vơ, lo âu, áy náy. Có khi phở hay hủ tiếu nữa.
Như vậy xét toàn diện về vấn đề ái tình, người ta thấy bạn trai bạn gái gì cũng có lúc yếu đuối. Để rồi trước mặt vợ lớn: Giọt châu lã chã khôn cầm và bạc nhược tự thú: Những mộng lớn của 90% nam thanh đều quay quần xung quanh những vấn đề đó.
Có rất nhiều mâu thuẫn đáng tiếc của ái tình, bạn trai biết lắm. Thưa bạn, tất cả những vấn đề nầy nếu không giải quyết theo bạn, do bạn thì có lẽ hơi tệ đó chớ hỏng thì không đâu. Tôi không nói vì hạng bạn trai nầy chỉ một số bị nhiễm gió độc của phong trào trụy lạc.
Cũng tại đầu óc nông nỗi nữa. Trong cuộc sống xã hội, họ thấy người đua chen nhau tranh giành chức vị. Họ ăn, ngủ, chơi, lục lạo, khóc, la, cười, làm đủ thứ chuyện như là một cái máy.
Buồn rầu, thưa bạn, nếu không phá hoại thì cũng vô ích. Họ thấy một đĩa chân lý mà tưởng trên đời không còn chân lý nào hơn nữa, không dè còn cả mâm sự thật mà khi đầu óc từng trãi họ mới thấy. Nhưng nguyên nhân là tại trong đường gân thớ thịt của họ có khuynh hướng thông truyền nòi giống, khuynh hướng mà tạo hóa khiến họ có.
Từ 12 đến 18 xương mũi biến đổi chóng và rắn chắc hơn. Quốc gia hưng thịnh hay không, nhân loại bình an hay không, coi chừng ăn thua tâm hồn bạn trai rất nhiều. Khờ không không biết nhưng chắc chắn là tại yếu đuối.
Xã hội kỳ lạ chỗ nầy, xã hội hiểu là có bạn trai: là ai cũng nhận sống theo lý trí và lý tưởng theo thực tế người ta sống bằng tình cảm nhiều hơn. Sự khôn ngoan của Thượng đế là: cho đặng một hài nhi ra đời, cho đặng cha mẹ khắng khít nhau, tìm hạnh phúc cho nhau, họ cộng lực nuôi dưỡng, giáo luyện nó phải có những lạc thú của ái tình và trong một khung cảnh hợp pháp là gia đình. Bận nầy cậu leo lên đỉnh cây dừa, dùng dao chặt lấy củ hủ nó và tuôn dừa như mưa bom.