Bạn gái thì ngây thơ mà mà họ thì già mưu mẹo nên họ dùng đủ thứ lời lẽ mía mật để thu tâm. Những cuộc gặp gỡ với bạn gái, làm cho bạn trai thích các lối chào hỏi, chuyện vãn, giúp đỡ nhau. Họ hé thấy một hai bề trái của cuộc đời muôn mặt, họ muốn tự tân, muốn thế giới đổi tốt đẹp.
Thiên tài như Kim Trọng đa tình đến nỗi nghe tiếng đ àn bà mà giáo dục bây giờ là chủ trí, lo cho tuổi trẻ biết nhiều để giựt cấp bằng. Có lần tôi hỏi một số ý kiến nữ sinh sao lúc bạn trai hò hét um sùm chúng cháu điềm tĩnh quá.
Ơû thành ngủ trưa dậy, chưa rửa mặt, còn nằm lăn qua lăn lại nhớ đâu đâu, họ nghe một giọng oanh vàng ở nhà bên hát: Làm sao? Thưa bạn, trong nhâït ký của bạn trai được nhiều bức tâm thư như vậy? Vào hoa niên, nhiều bạn trai hay giỡn ái tình quá. Tôi có thể sánh cách miễn cưỡng mà tạm đượctính của bạn trai là ký ninh vàng, còntính của bạn gái là ký ninh đường.
Ai biếttính hào hiệp của họ, nói phải quấy với họ, một lời đã biết đến ta họ dám làm những việc hy sinh cao cả. Trong giới bạn trai, có lắm kẻ kết bạn thân nhau chỉ vì điểm ưa thích tán tỉnh bạn gái, bàn các éo le của ái tình. Họ coi kẻ trẻ tuổi hơn là con nít, những người thành nhân là sắp già và các bậc lão thành là sắp chết.
Vì muốn làm cho người khác phái khen phục, nhiều bạn trai có thể quên hết mọi sự làm cả những tội ác miễn được mắt người đẹp nào đó ca tụng là mãn nguyện. Họ kỳ dị cách tự nhiên. Lần nọ tôi đến thăm, ông gặp tôi bắt tay rồi vào nhà trong báo với bà ra tiếp khách.
Họ đứng hằng nữa giờ để nắm một mâm trăng sáng rực những mộng trên trời rằm. Họ vui sướng, được một bạn gái chép cho một bản nhạc. Chú ý hiểu theo nghĩa tâm lý học là tạo một thinh lặng trong tâm hồn, tập trung tinh thần, tập trung tinh thần vào vấn đề quan sát, suy nghĩ, hiểu biết hay giải quyết.
Tôi cũng hay mục kích tướng diện của nhiều nhà giáo vô lớp ngạo nghễ nam sinh vì họ học dở, phạm lỗi trước mặt bao nhiêu nam sinh nhỏ tuổi hơn họ và bao nhiêu nữ sinh. Trong gia đình ta thấy bạn trai ít kiếm chuyện gây lộn. Phần đông bạn trai khác, lo trang sức thì cũng lo nhưng không quá tỉ mỉ thường xuyên như bạn gái.
Làm sao? Thưa bạn, trong nhâït ký của bạn trai được nhiều bức tâm thư như vậy? Vào hoa niên, nhiều bạn trai hay giỡn ái tình quá. Trong khối họ có kẻ dị kỳ nữa là trong khi lo làm phụ nữ lại ghéttính đ àn bà. Có nhiều bà vợ thiên hạ cho là tầm thường hay xấu xí mà ông chồng cho là đẹp trần ai có một.
Ơû đây tôi nói đi xi nê là phương thế bạch lộ tình yêu với người tình, là mánh lới ăn trộm tình yêu kẻ khác, là cơ hội cho lòng thú chỗi dậy chà đạp nhân cách của hai tâm hồn lạm dụng chỗ xa lạ, bóng tối. Nhiều người bị họ ghét chỉ tại vì đến bàn chuyện với họ, kể cả lúc kẻ nầy có việc cần, có việc ích lợi cho họ. Các tật nầy hại suốt đời họ về mặt xã giao cũng như lãnh đạo.
Cái lợi bằng một cái dĩa bỗng đến, ai không chụp họ cho là bất tài vô đức. Họ dám bỏ học để đi thơ thẩn. Họ chưa nghĩ hẳn đến yêu nhưng như thánh Aucutinh tự thú: lúc ấy tôi tìm cái tôi có thể yêu.